Ελούντα και η αρχαία βυθισμένη Ολούς (και από ψηλά).
Επιμέλεια βίντεο και drone : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Η πρώτη γνωστή εγκατάσταση στην περιοχή ήταν η οργανωμένη πόλη-κράτος Ολούς, της οποίας οι κάτοικοι ήταν σε διαμάχη με τους κατοίκους της δωρικής Λατούς. Το μεγαλύτερο μέρος της Ολούντας είναι βυθισμένο στην θάλασσα από το τέλος της αρχαιότητας και τα ερείπια είναι ορατά κατά την κατάδυση. Η αρχαία Ολούς χρονολογείται περίπου στα 3500 με 4000 χρόνια π.Χ. Κατά τη Μινωϊκή Εποχή είχε μεγάλη ακμή και οι κάτοικοί της υπολογίζονται σε 15.000 περίπου. Σήμερα υπάρχουν τα ερείπια της αρχαίας αυτής πόλης σε αρκετά εμφανή βαθμό στην περιοχή "Κανάλι". Το μεγαλύτερο μέρος της πόλης κατέρρευσε από έναν ισχυρό σεισμό που έπληξε τον κόλπο του Μιραμπέλλου και την γύρω περοχή.
Η παραλιακή οδός Ελούντας-Πλάκας συνδέεται ικανοποιητικά και με πιο μακρινά μέρη όπως ο Βρουχάς ο οποίος απέχει 10 χιλιόμετρα από την Ελούντα. Το μικρό προάστειο της Πλάκας (Λασηθίου) που υπάγεται στον τομέα κεντρικής διεύθυνσης Ελούντας, με θέα το νησί της Σπιναλόγκας απέχει μόλις 5 χλμ. από την κεντρική πλατεία της Ελούντας προς τον βορρά. Κατέχει σημαντική θέση στην ιστορία της Κρήτης και συμμετείχε ενεργά στη Μινωϊκή Περίοδο ως η πόλη-κράτος της Ολούντας με ικανοποιητική ανάπτυξη και παραγωγή ιδιαίτερα στον πρωτογενή τομέα. Η Ελούντα φημίζεται ως ένας από τους διασημότερους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως, αλλά και πανελλήνια, καθώς φιλοξενεί συχνά διάσημα πρόσωπα τόσο από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό.